Katalog okoliczności zwalniających cudzoziemca z konieczności posiadania zezwolenia na prace jest dosyć szeroki, są to między innymi osoby posiadające:

• ważną Kartę Polaka;
• status absolwenta: polskich szkół ponadpodstawowych, studiów stacjonarnych (licencjackie, inżynierskie, magisterskie) na polskich uczelniach, stacjonarnych studiów doktoranckich na polskich uczelniach, w instytutach naukowych Polskiej Akademii Nauk lub instytutach badawczych działających na podstawie przepisów o instytutach badawczych;
• status studenta lub doktoranta studiów stacjonarnych w Polsce;
• oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy wpisane do ewidencji oświadczeń (w okresie wskazanym w tym oświadczeniu);
• małżonek obywatela polskiego posiadający zezwolenie na pobyt czasowy, wydane na tej podstawie;
• osoba posiadająca zezwolenie na pobyt np. stały, rezydenta długoterminowego UE;

To zezwolenie na pracę wydawane przez Wojewodę właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy lub Wojewodę Mazowieckiego, gdy ze względu na specyfikę pracy wykonywanej przez cudzoziemca nie da się określić głównego miejsca wykonywania pracy;

Zezwolenie wydawane jest cudzoziemcowi pochodzącemu spoza UE, EOG lub Szwajcarii który nie jest zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę na mocy odrębnych przepisów.

Zezwolenie wydawane jest na maksymalnie 3 lata, z możliwością jego przedłużenia (wniosek o przedłużenie ważności powinien być złożony nie wcześniej niż na 90 dni i nie później niż na 30 dni przed zakończeniem ważności zezwolenia).

Informacja starosty o lokalnym rynku pracy to informacja o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych. Oznacza to, że nie ma zarejestrowanych bezrobotnych, którzy mogliby objąć  stanowisko wskazane w ogłoszeniu o pracę złożonego w Powiatowym Urzędzie Pracy. Jeżeli nie ma bezrobotnych osób, które mogłyby pracować na wskazanym stanowisku, Starosta wyda informację o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych.

Cudzoziemiec nie jest zobowiązany przedstawiać tzw. Testu rynku pracy, gdy:

• zawód który cudzoziemiec ma zamiar wykonywać u tego pracodawcy, znajduje się w wykazie zawodów deficytowych. Wykazy te publikowane są w rozporządzeniach wojewodów dla konkretnych województw.
• bezpośrednio przed złożeniem wniosku, cudzoziemiec posiadał zezwolenie na pracę lub zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, u tego samego pracodawcy i na tym samym stanowisku.
•  w okresie 3 lat przed złożeniem wniosku, cudzoziemiec ukończył w Polsce uczelnię z siedzibą na jej terytorium lub na terytorium innego Państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego bądź Konfederacji Szwajcarskiej.
•  cudzoziemiec jest doktorantem w Polsce
• cudzoziemiec przebywa w Polsce legalnie i nieprzerwanie, od 3 lat poprzedzających złożenie wniosku
• zawód który cudzoziemiec ma zamiar wykonywać, znajduje się w rozporządzeniu właściwego ministra pracy dotyczącego sytuacji, gdy zezwolenie na pracę jest wydawane przed wojewodę bez testu rynku pracy.
• cudzoziemiec zwolniony jest z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, na mocy odrębnych przepisów
• cudzoziemiec nie potrzebuje testu rynku pracy, gdy bezpośrednio przez złożeniem wniosku o zezwolenie na pracę, był zatrudniony u tego samego pracodawcy i na tym samym stanowisku przez okres nie krótszy niż 3 miesiące na podstawie oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi, które zostało wpisane do ewidencji oświadczeń. By móc skorzystać z tego zwolnienia, 3 miesiące muszą być przepracowane na podstawie umowy o pracę i dokumentów które potwierdzają opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne.
•  cudzoziemiec jest obywatelem Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy i chce wykonywać prace pielęgnacyjno-opiekuńcze lub pomoc domową.